امروزه با افزايش مصرف پلیمرها شاهد افزايش ضايعات اين مواد نيز هستيم که به تبع آن مساله بازيافت ضايعات و مشکلات زيست محيطي اهميت بيشتري مي يابد. بازيافت موثر و توسعه کاربردهاي جديد براي محصولات تهيه شده از پلیمرهای بازيافتي مي تواند مشکل تجمع ضايعات و آلودگي محيط زيست را کمتر کند. “پلي اتيلن ” ( PE ) پلاستيک صنعتي بسيار مفيد و کاربردي است که در دهه گذشته شاهد افزايش سريع مصرف اين ماده پليمري در صنعت و محیط زیستمان بوده ايم.
پلي اتيلن ، ماده اي است که اگر بازيافت آن به خوبي صورت پذيرد و ناخالصي هاي مواد بازيافتي آن حذف شود، علاوه بر صرفه جويي اقتصادي قابل ملاحظه خواص فيزيکي و مکانيکي ضايعات مي تواند به خوبي خواص پلي اتيلن نو باشد و قيمت مواد بازيافتي کمتر از يک پنجم بهاي مواد نو است. علاوه بر اين، استفاده از ضايعات به پاکسازي محيط زيست و جلوگيري از انباشت ضايعات پلاستيکي در طبيعت کمک کند.
تحقيقات نشان داده است ايجاد پيوند بين گروه هاي عاملي سازگار کننده و PE بازيافتي ضمن ايجاد سازگاري در آلياژ نهايي موجب بهبود خواص مکانيکي از جمله استحکام کششي و مقاومت ضربه اي مي شود. از نتيجه اين کار مي توان در کاربردهايي که به مقاومت ضربه اي و کششي بالايي نياز دارد مانند تسمه هاي بسته بندي محموله هاي حجيم در بنادر به عنوان جايگزين تسمه هاي فلزي استفاده کرد.از ديگر کاربردهاي PE بازيافتي مي توان به استفاده از آن به عنوان الياف در صنايع نساجي , لوازم خانگي و ورزشي، صنايع خودرو سازي و توليد پانل هاي اسفنجي عايق دار براي مصارف ساختماني اشاره کرد. پلی اتیلن در زمینه های مختلف چون الیاف، فیلمها، غشاها، بطری های نوشیدنی، فیلم برای قالبگیری فشاری و صنایع بسته بندی فیلمهای رادیوگرافی , نوارهای ویدیویی و لوله های ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرد
در فرایند بازیافت مواد پلاستیكی, نوع پلیمری كه باید بازیافت شود مد نظر قرار میگیرد. بدین ترتیب كه هر نوع پلیمر جدا از انواع دیگر بازیافت می شود، در غیر این صورت فرایند بازیافت با اشكال روبه رو خواهد شد. به عنوان مثال: پلی اتیلن ها با هم، پلی پروپیلن ها با هم و پلی آمیدها با هم بازیافت می شوند، چرا كه هنگام فرایند بازیافت مواد پلاستیكی را خرد سپس ذوب كرده و مجدداً مورد استفاده قرار می دهند بنابراین اگر تركیبی از مواد پلاستیكی مختلف نظیر ظروف یك بار مصرف با انواع مختلف خرد و سپس ذوب شوند، با توجه به متفاوت بودن نقطه ذوب تركیب ناهمگونی ایجاد می شود.
شایان ذكر است كه بازیافت PE یكی از موفق ترین نمونه های بازیافت پلیمرها بوده و انواع بازیافتهای مكانیكی، فیزیكی و شیمیایی برای این پلیمر مورد استفاده قرار می گیرند.
در آینده به و مطالب بعدی به جزئیات و روش بازیافت بیشتر خواهیم پرداخت
الف) دید محیط زیستی : این مواد باید سریعاً در محیط مورد تجزیه قرار گیرند، بافت خاک را بر هم نزنند و به راحتی با برنامه های مدیریت زباله و بازیافت مواد از محیط خارج شوند .
ب) دید صنعتی : این مواد باید خصوصیات مورد انتظار صنعت را از جمله دوام و کارایی را داشته باشند و از همه مهمتر، پس از برابری یا بهبود کیفیت نسبت به مواد معمول، قیمت تمام شده مناسبی داشته باشند .
نکته ای که نباید از نظر دور داشت این است که علی رغم قیمت بالاتر تولید پلاستیک های زیست تخریب پذیر، چه بسا قیمت واقعی آنها بسیار کمتر از پلاستیک های سنتی باشد؛ چرا که بهای تخریب محیط زیست و هزینه بازیافت پس از تولید هیچ گاه مورد محاسبه قرار نمی گیرد .
تقریباً تمامی پلاستیکهای معمول در بازار از محصولات پتروشیمی که غیر قابل برگشت به محیط میباشند، به دست میآیند. راهحل جایگزین برای این منظور، بهرهبرداری از باکتری های خاکزی است . باید منتظر بود تا سرانجام شاهد تولید اقتصادی این محصولات دوستدار محیط زیست در آیندهای نزدیک بود .
منظور از پلی اتیلن سبک ، پلی اتیلن با چگالی یا دانسیته پایین است که از پر مصرفترین محصولات پلاستیکی است که کاربرد وسیعی در صنعت بسته بندی دارد ، بازیافت این ماده از مدتها پیش در ایران انجام میگرفت اما با این حال همیشه مشکلات عمده ای در مسیر بازیافت این پلاستیک قرار دارد .
بازیافت پلی اتیلن سبک طی مراحل زیر انجام میگیرد :
در مسیر بازیافت پلی اتیلن مشکلاتی وجود دارد، از جمله آن میتوان به سبک بودن آن اشاره کرد که مشکلات حمل و نقلی را باعث میشود ، چرا که نیاز به پرس کردن دارد ، همچنین تفکیک آن نیز با توجه به وزن پایین آن و اشغال نمودن فضا زیاد نیاز به تسمه و نقاله پیدا میکند.